Zaprzysiężenie prezydenta to uroczysta ceremonia, podczas której nowo wybrany prezydent składa przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym, obejmując urząd. Składa się z kilku elementów: przyjęcia przysięgi przez marszałka Sejmu, podpisania aktu zaprzysiężenia oraz przemówienia inauguracyjnego.

Zaprzysiężenie musi się odbyć w ciągu 30 dni od ogłoszenia oficjalnych wyników wyborów prezydenckich. Termin jest ustalany przez marszałka Sejmu i zwykle ma miejsce w Warszawie, zgodnie z przepisami konstytucyjnymi i tradycją narodową.

Ceremonia odbywa się w sali posiedzeń Sejmu RP w Warszawie, z udziałem Zgromadzenia Narodowego (połączonych izb Sejmu i Senatu), przedstawicieli władz państwowych, korpusu dyplomatycznego oraz zaproszonych gości honorowych. To miejsce symbolizuje demokratyczne fundamenty kraju.

Przebieg składa się z etapów: przybycie prezydenta-elekta, odczytanie przysięgi przez marszałka Sejmu, złożenie przysięgi przez prezydenta, podpisanie aktu zaprzysiężenia, krótkie oświadczenie o objęciu urzędu, oraz przemówienie nowego prezydenta. Ceremonia trwa około godziny i kończy się uroczystym apelem.

Uczestnikami są: członkowie Zgromadzenia Narodowego (posłowie i senatorowie), prezes Rady Ministrów, członkowie rządu, sędziowie Trybunału Konstytucyjnego i Naczelnego Sądu, korpus dyplomatyczny, przedstawiciele organizacji społecznych, oraz rodzina i bliscy prezydenta. Udział wymaga oficjalnego zaproszenia.

Kandydat musi być obywatelem polskim, mieć ukończone 35 lat, i posiadać pełnię praw cywilnych i wyborczych. Wymaga się zebrania 100 tysięcy podpisów poparcia oraz zarejestrowania w Państwowej Komisji Wyborczej, zgodnie z ustawą o wyborach prezydenckich.

Po ceremonii, prezydent oficjalnie obejmuje urząd i rozpoczyna pięcioletnią kadencję. Pierwsze kroki obejmują: spotkanie z premierem, wydanie dekretów inauguracyjnych, i często wizytę w miejscach pamięci narodowej, by podkreślić jedność państwa.

Obowiązki koncentrują się na: reprezentacji państwa na arenie międzynarodowej, ratyfikacji umów międzynarodowych, nadawaniu orderów i odznaczeń, mianowaniu sędziów i prezesów sądów, zarządzaniu wyborami parlamentarnymi, oraz pełnieniu funkcji głównodowodzącego Sił Zbrojnych RP.

Tak, np. zaprzysiężenie Lecha Wałęsy w 1990 roku jako pierwszego wybranego w wolnych wyborach prezydenta, lub inauguracja Andrzeja Dudy w 2015 roku, która podkreślała odnowę polityczną. Każda ceremonia symbolizuje kluczowe momenty w demokratycznej transformacji kraju.

Obecnym prezydentem jest Andrzej Duda, wybrany w 2020 roku na drugą kadencję. Jego zaprzysiężenie odbyło się 6 sierpnia 2020 w Sejmie RP, z zachowaniem pełnej tradycji i transmisji na żywo w mediach publicznych.

Kadencja trwa 5 lat, zgodnie z artykułem 127 Konstytucji RP. Prezydent może ubiegać się o reelekcję, ale maksymalnie na dwie kolejne kadencje. Po zakończeniu kadencji, odbywa się nowy proces wyborczy i zaprzysiężenie następcy.

Tak, ceremonia jest transmitowana na żywo w telewizji publicznej (TVP), radio oraz online, by zapewnić przejrzystość i udział obywateli. Bezpośredni wstęp do Sejmu jest ograniczony do zaproszonych gości z uwagi na względy bezpieczeństwa.

Przysięga brzmi: "Obejmując urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, suwerenności i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie najwyższym nakazem." Słowa są zgodne z konstytucją i mają charakter wiążący.

Tak, ale w historii Polski jest to niezwykle rzadkie. Odmowa złożenia przysięgi oznacza automatyczne unieważnienie wyborów i konieczność przeprowadzenia nowych w ciągu 60 dni. Niestawienie się bez uzasadnionej przyczyny prowadzi do utraty urzędu i sankcji prawnych.

Odnosi się do zaprzysiężenia na urząd prezydenta osoby o nazwisku Nawrocki, co sugeruje nową lub hipotetyczną sytuację wyborczą. Procedura przebiega standardowo: złożenie przysięgi przed Zgromadzeniem Narodowym, podpisanie aktu, i rozpoczęcie kadencji, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów.